Date of Award

Fall 10-2019

Document Type

Thesis

Degree Name

Bachelor Degree

Department

Medicine and Nursing

First Advisor

Shkëlzim Ukaj

Language

Albanian

Abstract

Gjaku është lëng biologjik i cili përbëhet prej qelizave të kuqe, të bardha, plazmës, trombociteve, dhe indeve. Është i rëndësishëm për gjallesat sikurse janë njeriu dhe shtazët, për shkak të rolit të rëndesishëm në transportimin e (ushqimit dhe oksigenit) vitaminave, mbeturinave, hormonave, etj. për të gjitha indet dhe qelizat e ndryshme. Temperatura e gjakut eshte 37 °C masa e gjakut ne purt mcpep me am3. Gjatë punimit të temës kemi marrë informacione nga literatura ndërkombëtare si dhe të dhënat nga loboratori mjekësor. Gjaku përbën 8% të masës trupore. Për shembull, nëse masa e një personi është 60 kg, 4.8 kg është gjak (rreth 5 litra). Përmbajtja e gjakut 1. Plazma:është një lëng transparent ka tendencë të ngjyrës së verdhë dhe ka një rol të rëndësishëm në transmetimin e ujit dhe kripërave, si dhe ushqyesve të tillë si sheqernat, vitaminat, hormonet etj. Ekziston 54% e gjakut siç është materiali ndërqelizor në gjak dhe përbëhet nga 90% ujë (uji ka një rol të madh ku temperatura e trupit arrin 37 gradë), 10% lëndë të tjera të tretura siç janë 2% (kripëra minerale jone, 7% proteina, karbohidrate, yndyrna, vitamin, antitrupa, 1% hormone - gaze të tretur). Qelizat e kuqe të gjakut (Eritrocitet) :Qelizat e diskut, në formë konkave, të cilat bartin gaze dhe një sipërfaqe konkave për të rritur hapësirën e shkëmbimit të gazit, dhe shfaqin një membranë qelizore fleksibël ,që mund të kalojë edhe kapilarët më të ngushtë. Ai buron nga palca e kuqe në kocka të mëdha dhe rinovohet çdo 120 ditë dhe prishet në mëlçi dhe shpretkë dhe përmbajtja e saj e ndarë shkon në krijimin e acideve biliare. Një qelizë e vogël si Eritrociti ka një funksion shumë të rëndësishëm, detyra e së cilës është e kufizuar në bartjen e gazit oksigjen nga mushkëritë dhe zëvendësimin e tij me dioksid karboni. Ndërtimi i qelizave të kuqe të gjakut kontrollohet nga veshkat përmes një hormoni të quajtur eritropoetinë. Sekretimi i këtij hormoni varet nga presioni i pjesshëm i oksigjenit në gjak. 2. Qelizat e bardha të gjakut( Leukocitet ):Qelizat e bardha të gjakut janë qeliza që sigurojnë mbrojtjen e trupit nga sëmundjet dhe numri i qelizave të bardha të gjakut është më i vogël se numri i qelizave të kuqe,i cili sillet midis katërmbëdhjetë deri shtatëqind qelizave të kuqe të gjakut ne gjejmë një qelizë të bardhë të gjakut pasi ato ndryshojnë në madhësi dhe forma dhe kanë një bërthamë dhe ato janë më të mëdha se qelizat e kuqe të gjakut. 3. Pllakëzat e gjakut:Trupat citoplazmikë gjenden në gjak dhe prishen kur bien në kontakt me ajër për t’u mpiksur në mënyrë që gjakderdhja të mos shkaktojë dëme që nuk kanë një formë specifike. Gjaku, fibrinogjeni, është një solid i quajtur fibrin, një filament i ngurtësuar që grumbullohet rreth sipërfaqes së lëkurës për të parandaluar largimin e gjakut nga lëkura.

DOI

10.33107/ubt-etd.2019.91

Download

Included in

Nursing Commons

Share

COinS